Ριζικές αλλαγές στο Λύκειο τώρα!
Tων Μελίνης Υφαντή - Χριστίνας Κριωνά*
Υπάρχει δυνατότητα όμως όλα αυτά να αλλάξουν; Πολλοί θεωρούν πως έπειτα από τόσα χρόνια αποτυχημένες αλλαγές στην εκπαίδευση, δεν υπάρχει πια σωτηρία...
Το σχολείο, ως ένας από τους βασικότερους φορείς κοινωνικοποίησης, έχει ως στόχο του τη δημιουργία ευσυνείδητων και ολοκληρωμένων πολιτών. Το παραπάνω όμως δεν επιτυγχάνεται με ουσιαστικό τρόπο στο ελληνικό δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, στo πλαίσιo του οποίου η προσέγγιση των μαθημάτων είναι επιφανειακή, η μαθήτρια και ο μαθητής συμμετέχουν ελάχιστα, ο καθηγητής θεωρείται αυθεντία και μοναδικός σκοπός του σχολείου είναι εισαγωγή στο πανεπιστήμιο μέσω των εξαντλητικών Πανελλαδικών εξετάσεων.
Υπάρχει δυνατότητα όμως όλα αυτά να αλλάξουν; Πολλοί θεωρούν πως έπειτα από τόσα χρόνια αποτυχημένες αλλαγές στην εκπαίδευση, δεν υπάρχει πια σωτηρία...
Επιμέρους αλλαγές
Ας σκεφτούμε αν είναι έτσι. Αν, για παράδειγμα, η διδασκαλία θεωρητικών μαθημάτων όπως η Ιστορία, η Κοινωνιολογία και η Φιλοσοφία θα μπορούσε να αναβαθμιστεί. Για εμάς είναι απαραίτητο να γραφτούν νέα βιβλία που να μελετούν το αντικείμενο του μαθήματος σε βάθος, να είναι κατανοητά, αντικειμενικά και ευχάριστα για τον μαθητή.Παράλληλα, το μάθημα να αποδεσμευτεί από τη στείρα αποστήθιση και να γίνει περισσότερο διαδραστικό μέσω ομαδικών διερευνητικών εργασιών, προβολών ταινιών και εκπαιδευτικών επισκέψεων.
Ας σκεφτούμε τώρα για τα μαθήματα που, έτσι όπως διδάσκονται και με βάση τα υπάρχοντα εγχειρίδια, δεν φαίνονται ιδιαίτερα χρήσιμα στο μέλλον των νέων. Τέτοια μαθήματα πρέπει να περιοριστούν και να αντικατασταθούν με άλλα απαραίτητα για τη ζωή (λ.χ. σεξουαλική αγωγή, εκμάθηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας κ.ά.).
Τι γίνεται όταν οι καθηγητές θεωρούνται αυθεντίες από τους περισσότερους μαθητές, όταν σε ορισμένες περιπτώσεις φαίνεται να αποκτούν τη δυνατότητα να κάνουν ό,τι σχόλια θέλουν μέσα στην τάξη και να νομιμοποιούνται λόγω της θέσης τους να εκφράζουν ακόμα και απόψεις ακραία συντηρητικές χωρίς να δέχονται καμία παρατήρηση; Δεν είναι λίγοι οι εκπαιδευτικοί που μέσω του μαθήματός τους προσπαθούν να περάσουν πολιτικές απόψεις, να προπαγανδίσουν ή να προσηλυτίσουν. Επίσης συχνό φαινόμενο είναι τα ρατσιστικά και σεξιστικά σχόλια που ακούγονται στις τάξεις από καθηγητές και μαθητές. Είναι εξοργιστικό να ακούγονται συντηρητικές και εθνικιστικές απόψεις σε σχολικές τάξεις τον 21ο αιώνα. Γι' αυτό μαθήτριες και μαθητές πρέπει να αντιδρούν σε τέτοιες συμπεριφορές από όπου και αν προέρχονται, να τις καταγγέλλουν και να εκφράζουν άφοβα τις απόψεις τους, ώστε να διεκδικούν στην πράξη δημοκρατία και ισότητα εντός του σχολείου.
Συνολικές αλλαγές
Οι παραπάνω είναι αλλαγές που θεωρούμε ότι πρέπει και μπορούν να γίνουν άμεσα. Χρειάζεται όμως να ενταχθούν στο πλαίσιο μιας συνολικότερης μεταρρύθμισης.
Σήμερα το Λύκειο αποτελεί την πιο δύσκολη βαθμίδα στο σχολείο. Οι μαθητές περίπου από τις αρχές της Β' μέχρι το τέλος της Γ' Λυκείου παλεύουν μέσα κυρίως από τα φροντιστήρια, την προετοιμασία τους για τις Πανελλαδικές εξετάσεις. Αυτό αποτελεί την πιο ψυχοφθόρα και άκρως κουραστική διαδικασία για τους μαθητές και τις μαθήτριες γιατί επί δύο χρόνια ουσιαστικά αφοσιώνονται και ασχολούνται καθαρά με τα μαθήματα προετοιμασίας, αγνοώντας τα μαθήματα του σχολείου και της γενικής Παιδείας. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι καινούργιο, αλλά εξαντλεί τους μαθητές τουλάχιστον από τη δεκαετία του '80. Το σύστημα των Πανελλαδικών θεωρείται αδιάβλητο και αξιοκρατικό, αλλά πόσο ένα σύστημα μπορεί να θεωρηθεί αδιάβλητο και αξιοκρατικό όταν η γνώση σου για να πας να δώσεις τις εξετάσεις, και στα συγκεκριμένα μάλιστα θέματα, πρέπει να είναι μονόπλευρη και συγκεκριμένη; Και πόσο μάλλον ακόμα η ίδια ευκαιρία στη συμμετοχή στις εξετάσεις και στους όρους με τους οποίους ένας μαθητής συμμετέχει εξαρτώνται πολλές φορές από την κοινωνική τάξη στην όποια ανήκει κανείς. Τι εννοούμε με αυτό;
Οι Πανελλαδικές εξετάσεις απαιτούν εντατική προετοιμασία στα μαθήματα τα οποία έχει επιλέξει κανείς να δώσει, άρα χρειάζεται προετοιμασία στο φροντιστήριο ή σε ιδιαίτερα μαθήματα για να αντεπεξέλθει στον όγκο της δύσκολης ύλης της Γ' Λυκείου. Δεν έχουν όμως όλοι οι μαθητές την οικονομική δυνατότητα να πάνε σε κάποιο φροντιστήριο ή να έχουν κάποια βοήθεια από ιδιαίτερα μαθήματα, με αποτέλεσμα πολλές φορές να μην καταφέρνουν να πετύχουν τις επιδόσεις που επιθυμούν, λόγω της μειωμένης σε σύγκριση με τους άλλους πρόσβασής τους στην παραπαιδεία. Για να το πούμε απλά: όσο περισσότερα χρήματα έχει μια οικογένεια τόσο περισσότερες δυνατότητες έχει να προσφέρει την «καλή» προετοιμασία στον μαθητή και άρα αυτός να έχει τα εφόδια που το σύστημα απαιτεί για να περάσει στο πανεπιστήμιο. Πώς μπορούμε να μιλάμε για πραγματική δημόσια και δωρεάν Παιδεία από τη στιγμή που πληρώνουμε πάρα πολλά λεφτά στην προετοιμασία των Πανελλαδικών;
Τι προτείνουμε για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια
Κάτι τέτοιο αλλάζει; Το σύστημα των Πανελλαδικών εξετάσεων, λόγω της μακροχρόνιας του πορείας και της επικράτησής του στη συλλογική συνείδηση, δεν είναι ένα σύστημα που μπορεί να αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται όμως ριζική αλλαγή. Πρότασή μας είναι: Η αποσύνδεση του Λυκείου εντελώς από την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, διεκδικώντας έτσι την κατάργηση των Πανελλαδικών εξετάσεων ως τρόπου πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Πρότασή μας είναι η εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση μέσω ενός προπαρασκευαστικού έτους στο ίδιο το πανεπιστήμιο που θα έπεται της ολοκλήρωσης του ενιαίου η επαγγελματικού Λυκείου. Το έτος αυτό δεν θα προσμετράται στο 4ετές η 5ετές έτος πτυχίο.
Θεωρούμε πως βρισκόμαστε σε μια εποχή που είναι ώριμες πια οι συνθήκες για να γίνουν ριζικές αλλαγές στην εκπαίδευση. Οι αλλαγές αυτές συνοψίζονται στην κατάργηση των Πανελλαδικών εξετάσεων και στην καθιέρωση ενός δικαιότερου συστήματος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια και φυσικά στην αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας ώστε να γίνει το σχολείο χρήσιμο αλλά και ευχάριστο για τους νέους και τις νέες.
* Η Μελίνη Υφαντή είναι μαθήτρια Γ' Λυκείου, μέλος Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ Αμαρουσίου. Η Χριστίνα Κριωνά είναι μαθήτρια Β' Λυκείου, μέλος Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ Ηλιούπολης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου