Παρασκευή 21 Απριλίου 2017

Η «κωλοτούμπα» Σόιμπλε και η σύγκρουση με το ΔΝΤ

Διαπραγματευτικό πόκερ ή αφετηρία ενός προαναγγελθέντος διαζυγίου;

Η «κωλοτούμπα» Σόιμπλε και η σύγκρουση με το ΔΝΤ 

Το επόμενο 48ωρο στην Ουάσιγκτον θα δείξει τι εκ των δύο σηματοδοτεί η εικόνα ανοιχτής πλέον σύγκρουσης μεταξύ ΔΝΤ και Βερολίνου για το ελληνικό χρέος – μίας σύγκρουσης, την οποία επέλεξε να αναδείξει με ηχηρό τρόπο ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και που, εν τέλει, θα καθορίσει την όποια συμφωνία μεταξύ Αθήνας και δανειστών.

Ο ορίζοντας αυτής της συμφωνίας – εάν, και στην όποια μορφή καταλήξει – δεν τοποθετείται πλέον νωρίτερα από το Eurogroup της 22ας Μαίου όπως αναγνώρισαν ανοιχτά χθες τόσο ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί όσο και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος. Το δε περιεχόμενο και το βάθος της κρίνεται από σήμερα κι έως την Κυριακή στην Ουάσιγκτον και την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ, με κεντρικό διακύβευμα το εάν το Ταμείο και η Γερμανία θα βρουν τελικώς κοινό τόπο στα κεφαλαιώδη ζητήματα της αναδιάρθρωσης του χρέους και του ύψους των πλεονασμάτων μετά το 2018.


Το «όχι» του Σόιμπλε στο ΔΝΤ

Σε πρώτο χρόνο, και με την άφιξή του στην Ουάσιγκτον, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επέλεξε να στείλει μήνυμα ανοιχτής σύγκρουσης με το Ταμείο: Απέκρουσε κατηγορηματικά τις απαισιόδοξες προβλέψεις του ΔΝΤ για τα πλεονάσματα δηλώνοντας ότι την τελευταία διετία οι εκτιμήσεις της ελληνικής κυβέρνησης έχουν αποδειχθεί πιο ρεαλιστικές, άφησε ευθείες αιχμές για τις επιδόσεις του έως πρότινος συμμάχου του Πολ Τόμσεν, και προχώρησε κι ένα βήμα παραπάνω αφήνοντας ανοιχτό ενδεχόμενο αποχώρησης του Ταμείου από την Ευρώπη.

«Είναι πιθανό», είπε, «ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) να μετατραπεί στο ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο βραχυπρόθεσμα». Για να προσθέσει με νόημα ότι τα όποια νέα προγράμματα στήριξης κρατών μελών της ευρωζώνης θα πρέπει να συνάπτονται χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ και μόνον υπό ευρωπαϊκή αιγίδα.

Σε πρώτη ανάγνωση, ελληνικές και κοινοτικές πηγές διαβάζουν τις δηλώσεις Σόιμπλε ως το πρώτο σήμα ενός αναμενόμενου διαζυγίου. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών αποκρούει το αίτημα του Ταμείου για προσδιορισμό εδώ και τώρα των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος και κάνοντας στροφή – έως και «κωλοτούμπα» - 180 μοιρών διαμηνύει ότι η Ευρώπη, και η Ελλάδα, μπορεί και χωρίς το ΔΝΤ.

Ο συμβιβασμός των σκοπιμοτήτων

Πρόκειται, όμως, για ένα διαζύγιο που δεν θα έρθει τώρα και δεν θα είναι βίαιο, καθώς οι όροι του πρέπει να υποταχθούν στις πολιτικές και οικονομικές σκοπιμότητες αμφοτέρων.

Στην πραγματικότητα, η αίσθηση που επικρατεί σε ελληνικούς κύκλους κοντά στη διαπραγμάτευση είναι πως το μεν Ταμείο αναζητεί το ιδανικό άλλοθι και τον ενδεδειγμένο χρόνο για να φύγει από την Ελλάδα και την Ευρώπη, ο δε Σόιμπλε επιδιώκει έναν προσχηματικό συμβιβασμό που θα διευκολύνει τις προεκλογικές του σκοπιμότητες και θα κρατά το ΔΝΤ με το… ένα πόδι έστω εντός Ελλάδας έως ότου τουλάχιστον λήξει το πρόγραμμα, το καλοκαίρι του 2018.

Προκειμένου, δε, ο συμβιβασμός αυτός να μην κλείσει – για μια ακόμη φορά – σε βάρος της Αθήνας, η ελληνική κυβέρνηση σε σιωπηρή συμφωνία με την Κομσιιόν μπαίνει σφήνα στο ιδιότυπο πόκερ μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ με ένα ενδιάμεσο σενάριο. Είναι το σενάριο που θα παρουσιάσει σήμερα στις συναντήσεις του με την Κριστίν Λαγκάρντ όσο και με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και το οποία βασίζεται στην πρόταση για πλεονάσματα 3,5% για μία τριετία (2018-2021) και εν συνεχεία μείωσή τους στο 2,5%.

Τα δύο σενάρια

Εάν διαφανούν συγκλίσεις κοντά έστω σε αυτό το πλαίσιο και υπάρξει παράλληλα μια ισχυρή περιγραφή - δέσμευση του Eurogroup σε ό,τι αφορά τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος τότε μπορεί να προχωρήσει και η εκδοχή που έδειξε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος – ήτοι, να χαρακτηριστεί το χρέος βιώσιμο από το ΔΝΤ και να υπογραφεί ένα νέο μονοετές πρόγραμμα με το Ταμείο με χαμηλή χρηματοδότηση και με λήξη ταυτόχρονα με εκείνη του προγράμματος του ESM το καλοκαίρι του 2018.

Εάν ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε συνεχίσει να αρνείται οποιονδήποτε άμεσο προσδιορισμό των μέτρων για το χρέος, τότε το μοναδικό διαθέσιμο σενάριο είναι η – προσωρινή - παραμονή του ΔΝΤ σε ρόλο συμβούλου και η παράταση της εκκρεμότητας για το χρέος τουλάχιστον έως τις γερμανικές εκλογές του φθινοπώρου.

Εδώ όμως, το μείζον πολιτικό ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί πλέον όχι από την Ουάσιγκτον αλλά από τη Φραγκφούρτη είναι το εάν μια τέτοια… μη δημιουργική ασάφεια κρίνεται αρκετή για να ανοίξουν η ΕΚΤ και ο Μάριο Ντράγκι την πόρτα της ποσοτικής χαλάρωσης για την Αθήνα. Εάν η απάντηση είναι «όχι», τότε όλος ο στρατηγικός σχεδιασμός της ελληνικής κυβέρνησης θα έχει σοβαρό πρόβλημα…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου